Əşyaların səsi- VI hissə
Qara
işıq görürəm.
Viktor Hüqo
Boş küçədə işıq dirəyi
olmaq asan deyil. Gecələr adamlara yol göstərməyi, onları qaranlıqdan xilas eləməyi yox
gur işığımın üzlərinə düşüb narahat eləməyini sevirəm. Uşaqların mərc gəlib
zərif şüşəmi, şüşəmin altındakı lampanı hədəf seçib daşla vurmağa çalışmaqları
çox acığıma gəlir. İşıq dirəyi olmaqdan utanıram. Gur işığımın altında hansı
biabırçılıqların, naməlum qətillərin, bədbəxt hadisələrin oluduğunu bilsəydilər
bunu eləməzdilər.
Bax o sarı saçlı uşağın anası hər gecə
mənim işığımın altında gizli-gizli
maşına minib gedir, sübh vaxtı qayıdır. Uzun müddətdir ki, yoxa çıxdığı
deyilən adamı maşın vuran an nə qədər gözlərimi yummaq istəsəm də heyif ki,
gözlərim yox idi və bədbəxtlikdən baş verən hadisəni bütün xırdalıqlarına-
adamı vurub, ardınca maşının arxasına qoyub qaranlığa qarışmaqlarına içim od
püskürə-püskürə baxmışam. Kim bilə-bilərdi ki, mənim altımda yeddi yerdən bıçaqlanan adamın naməlum qatili
mərhumun tabutu üzərində ən çox ağlayıb sızlayan, göz yaşı töküb özünü
parayalan adam, yəni onun qardaşı idi. Bəli, bütün bunların yeganə şahidi mənəm.
İndi zərif şüşəmi nişan alan uşaqları görəndə içimdə dəhşətli bir darıxmaq hiss
peyda olur, məftillərimin arasından keçən elektrik cərəyanı azalır, işığım öz
gurluğunu itirir.
Oxucu düşünməsin ki, bütün gün eyni yerdə dayanmaq,
eyni mənzərəyə baxmaq, eyni küçəyə işıq salmaq məni darıxdırır. Məni özü
olmaqda çətinlik çəkən, buna görə həmişə bizim dilimizlə danışan müəlliflə səhv
salmayın. Özüm olmaqdan heç bir şikayətim yoxdur. Buna görə elə danışacam ki, nə
müəllif, nə də siz oxucular məndən inciyəsiniz. İcazə verin gur işığımın
altında baş verən hekayəni sizlərlə bölüşüm ki, içim rahat olsun.
Yan binanın geniş pəncərəsindən işığımın üzərinə düşən
kölgə ilə xatırladığım həmin hekayəni qəzet səhifələrində, cinayət xəbərlərində,
məhəllə qiybətlərindən eşitmisinizsə inanmayın. Saf oxucudan deyəcəklərimi diqqətlə
dinləməsini, bundan əvvəlki hər şeyi unutmasını xahiş edirəm. Axşam üstünü bir az keçmiş uzun paltosunun
içinə qəribə formada yerləşdirilən balta ilə gur işığımın altından keçən adamı
görəndə mən də sizin kimi ilk öncə diqqətimi cibindəki baltaya yox, başındakı qəribə
şlyapaya verdim. Cəld addımlarla önümdən keçəndə yumruqlarını sıxmağının hansı
mənaya gəldiyini təxminən bir neçə dəqiqə sonra anlayacaqdım. Sonrakı hadisələr
yaddaşımda kölgə olaraq qalıb. İlk öncə yaşlı qadınla arasındakı dialoqun qara şəklini gördüm. Ardınca yaş asvaltın üzərində
kölgə adamın əlindəki kölgə baltanı kölgə qadının başına çırpmasına və kölgə
qanın gözlərimin önündə bulaq kimi axmasına şahid oldum. Epizodun yoxa
çıxmağından qadının yıxıldığını, açıq pəncərədən qulağıma dolan tələskənlikdən
adamın otaqda axtarışa çıxdığını soyuqqanlı
şəkildə hiss elədim. Ardınca otağa girən
ikinci qadının ətri geniş pəncərədən
burulub üzərimə hopdu. Baş verənləri anlamadan baltanın sərt zərbəsindən çıxan ölü səsi
duydum. Təxminən yarım saat sonra tələsik
binadan çıxan adamın üzünü gördümsə də heç vaxt həmin üzü, yanağındakı xalı,
saqqalının bədəninə yaraşan nizamsızlığını, bəyaz köynəyinin yaxalığındakı ləkəni,
qəribə şilyapanın altından aşağı süzülən yağlı saçını, çiyninin genişliyini,
sol ayaqqabısının üzərinə yığılan tozu ( sağ ayaqqabısın üzəri qan olmuşdu ),
şalvarının balağında hələ yeni-yeni qurumağa başlayan qan ləkəsini xatırlaya
bilməyəcəkdim. Qaranlığa qarışıb yoxa çıxan adamı uzun müddət sonra əzilib sol
tərəfimdəki üfunət qoxulu zibil qutusuna atılan qəzetin ön səhifəsində məşhur
romanlardan birinin qəhramanı olaraq görəndə cinayət anında burnuma hopan qan
qoxusunu yenidən hiss elədim.
Nəhayət,
icaznizlə, varlığımın ən önəmli səbəbini,
məni susmağa qoymayan müəllifin düyün nöqtəsini və bəlkə də, yaşıl paltonun
içində yuxarıdan aşağı baxdığım, gur işığımla saçını ən xırda tellərinə qədər
gördüyüm, çiyinləri yaş, əlləri ümidsizcə ciblərinə dolmuş qəhramanın
yaddaşının ən önəmli hissələrindən birini danışım. Bu qoca küçəyə, üfunət
qoxusu gələn zibil qutularına, zivələrdən asılı yaş paltarlara, işığımı
gurlaşdıran elektrik simlərinə qonan vəhşi göyərçinlərə baxdıqca çuxurlara
dolan yağış suyu kimi beynimə dolan bir cüt fikirdən vəcdə gəlirəm. 1. Bütün
işıq dirəkləri günəş olmaq istəyir. 2. Mən bu yaşıl paltolu adamın yaddaşının
bir parçası olmasaydım, bəlkə də, heç olmaycaqdım.
İndi gur işığımın altında donuq baxışları ilə küçənin
uzaqlığını ölçən şairi alnıma qonan və başımı dimdikləyən heç sevmədiyim, görəndə
asvalta bərdikilən ayağımı qoparıb haradasa başqa yerə getmək istədiyim
qarğaların narahatlığı ilə izləyirəm. Qarğalar uçub getdi. Hava soyudu. Hələ də
tərddüzsüz yerindən tərpənmək istəməyən adamın tez-tez əllərini cibindən
çıxarıb ovuşdurduğunu, çiyinlərini bir-birinə sıxıb isinməyə çalışdığını
gördükcə birdən-birə elə üşüdüm ki, məni gur lampamın həniri belə xilas edə
bilmədi. Uzun müddət gözlədiyini yandakı meyvə-tərəvəz dükanın bağlanmasıdan,
önümdəki binanın üçüncü mərtəbəsində skirpka məşqləri edən gəncin məşqi bitirib
işığı söndürərək yatmasından, zibil qutularını boşaltmağa gələn maşının küçənin
sonunda gözümə sataşan gur işığından anladım. Zibil maşını işini bitirib tərpənən
kimi qəhramanımıza yaxınlaşan adamın addım səslərini duyduğuma görəmi, yoxsa qəhramanımızın
həmin adamı görən anda çəkdiyi siqareti yarımçıq atmağına görəmi, bilmirəm, dəmir bədənim
soyumağa başladı.. Gördüklərimə fokuslanıb indi düşüncəli oxucunun bu hissəni
diqqətlə izlədiyi kimi mən də həmin epizodu
izlədim. Naməlum adam cibindən çıxardığı qovluğu şairin şaxtalı əllərinə
dürtüb tələsik aradan çıxdı. Arada bir arxasına baxıb addımlarını yeyinlətdi. Gözümü
naməlum adamın yaş asvaltın üzərindəki addım izlərindən qoparıb işığımın altına
çəkəndə qəhramanımızın dayandığı yerdə balaca gölməçədən başqa heç nə görə bilmədim
və bir dəfəlik susdum.
Yorumlar
Yorum Gönder